احتمالا شما نیز سریال Sherlock را دیده باشید که در آن شخصیت اصلی از اصطلاح قصر ذهن استفاده می کند و با ورود به آن مهم ترین و دقیق ترین اطلاعات مورد نیاز که حفظ کرده است را بدست می آورد. جالب است بدانید این روش کاملا عملی است و شما با ایجاد یا شبیه سازی فضایی در ذهن خود می توانید حافظه خود را بهبود ببخشید.
البته این سریال تنها اثری نیست که به این موضوع اشاره شده است بلکه بسیاری از منابع تخصصی و معتبر روانشناسی و نورولوژی به تکنیک اتاق رومی اشاره کرده اند. همچنین متود لوکی در برخی از آثار مرتبط با فلسفه، بلاغت و منطق تا در نیمه اول قرن نوزدهم میلادی نیز به چشم می خورد.
بسیاری از منابع ریشه method of loci را در روم باستان می دانند؛ روایتی در رابطه با سیمونیدس، فیلسوف و شاعر یونانی پنج قرن پیش از میلاد مسیح زندگی میکرد وجود دارد که در آن پس از خروج او از مجلس شعر خوانی ساختمان ناگهان خراب می شود و تمامی افراد زیر آوار دفن می شوند.
پس از این فاجعه هیچکس قادر به شناسایی اجساد نبود اما سیمونیدس، تنها بازمانده زنده با قدرت حافظه اش همه را شگفت زده کرد چرا که توانست جای تمامی افراد را مشخص کند و آنها با آگاهی از مکان هر فرد به شناسایی اجساد پرداختند.
تکنیک اتاق رومی نیز شباهت زیادی به این اتفاق دارد و در آن افراد با استفاده از تصویر سازی و حافظه فضایی اطلاعات بیشتری را در ذهن خود جای می دهند.
برای استفاده از تکنیک اتاق رومی پنج قدم مهم و اساسی پیش روی خود دارید. این مراحل عبارتند از:
۱. انتخاب مکانی مناسب
مهم ترین مسئله در رابطه با استفاده از سیستم اتاق رومی انتخاب مکانی مشخص و مناسب است. انتخاب مکان هایی که با آن آشنایی بیشتری دارید به جای تصویرسازی فضایی جدید برای افراد مبتدی توصیه می شود چرا که باعث راحت تر شدن میسریابی و رمزگذاری می شود.
همچنین آشنایی کامل با فضا پیش از استفاده آن باعث می شود در یادآوری مطالب دچار مشکل نشوید. همچنین محدودیتی در انتخاب مکان مورد نظر وجود ندارد به طوری که می توان از فضاهای باز مانند پارک و فضاهای عمومی یا حتی مسیر های که به خوبی می شناسید استفاده کنید.
۲. استفاده درست از نشانه ها
انتخاب نشانه های اصولی در مکان مورد نظر نیز در کارامدی این روش نقش بسیاری دارد. برای مثال بهتر است در ابتدای مسیر از نشانه های واقعی استفاده کنید. برای مثال میز کار یا ساعت دیواری و... انتخاب های خوبی هستند.
۳. ساخت مسیر
ممکن است نیاز داشته باشید تا اطلاعات را به ترتیب حفظ کنید یا اطلاعات زیادی وجود داشته باشد پس برای اینکه به درستی در کاخ ذهن خود جستجو کنید باید مسیری مشخص داشته باشید.
این مسیر را در ذهن خود تجسم کنید و سپس آن را چند بار مرور کنید. این کار کمک می کند یادآوری موضوعات سریع تر و راحت تر انجام شود.
اگر ترتیب عبارت ها یا موضوعات اهمیت دارد می توانید آن ها را به ترتیب در مسیر خود بگذارید. مثلا از سمت چپ تا راست یا از در وردی تا انتهای یک اتاق و... . بهتر است مسیری که ایجاد می کنید منطقی باشد و راحت حفظ شود.
۴. ایجاد ارتباط
در این مرحله باید موارد ایجاد شده را به یکدیگر مرتبط کنید. این ارتباط در عین سادگی کمک بسیاری به قدرت حافظه می کند اما روابط ضعیف و بی ربط گاها در یادآوری مطلب مشکل ایجاد می کنند.
۵. در قصر ذهن خود وقت بگذرانید
پس از اتمام تمامی مراحل وقت این است که به کاخ خود قدم گذاشته و آن را به مرور کامل تر کنید. توجه کنید در صورتی که مسیری مشخص کرده اید همیشه از آن استفاده کنید و مطالب جدید را در امتداد آن اضافه کنید.
همچنین به این نکته نیز توجه کنید محدودیتی در تعداد فضاهای مورد نظر، استفاده از مکان های مختلف و... وجود ندارد. مثلا شما می توانید قصری با سالن و اتاق های مختلف را تصور کنید یا از یک راهرو با چند اتاق و یا حتی تنها یک محیط استفاده کنید
مثال برای سیستم اتاق رومی
برای آشنایی بهتر با مطالب و روش معرفی شده بهتر است مثال زیر را هم بخوانید و با طراحی مدل های مشابه از تکنیک اتاق رومی استفاده کنید.
دانش آموزی که قصد دارد در سریع ترین زمان ممکن برای امتحان های خود آماده شود می خوهد از این تکنیک برای یادگیری دروس حفظی استفاده کند. پیش نیاز چنین اقدامی نوت برداری یا خلاصه برداری اصولی از مطالب درسی است. در واقع در این تکنیک باید عبارات مورد نظر را تا جای ممکن کوتاه کنید به طوری که با یادآوری آن به اصل موضوع نیز برسید.
در دومین قدم این دانش آموز از راهروی منزل به عنوان بخش مورد نظر استفاده کرده و هر یک از اتاق های موجود در آن را به درسی اختصاص می دهد. پس از آن با ورود به اتاق مسیری مشخص می کند؛ این مسیر از صندلی پشت میز کار شروع شده و دومین وسیله او میز کار می باشد. به همین ترتیب سایر موارد را انتخاب کرده و هر کدام را به عبارتی مرتبط می کند. برای مثال جهت حفظ نام استان ها از وسایل روی میز استفاده کرده و گلدان را به عنوان نمادی از گلستان در نظر می گیرد.
برای تمرین و یاد گرفتن کامل تکنیک اتاق رومی می توانید موضوعاتی را با استفاده از این روش حفظ کنید. برای مثال ده تا از شهر های ایران را انتخاب کرده و سعی کنید با استفاده از سیستم اتاق رومی نام آن ها را به یاد بیارید.
به همین ترتیب می توانید تمرین های دیگری نیز برای خود مد نظر بگیرید. بهتر است تمرین های ابتدایی ساده تر باشند و از فضاهایی که به طور کامل می شناسید برای آن استفاده کنید.
استفاده از این الگو برای بهبود حافظه که با تصویرسازی و حافظه فضایی همراه است روشی آسان تر و کارساز است. البته ممکن است در ابتدای مسیر با مشکل مواجه شوید و این روش نیز دشوار به نظر برسد اما با ادامه دادن به تمرینات سریع تر پیشرفت می کنید.
همچنین به دلیل اینکه تصور در سیستم اتاق رومی داشتن مالکیت کامل روی فضای مورد استفاده است، حافظه تلاش می کند تمامی رمزها را به دست آورد و این روند آسان تر طی می شود.
از دیگر دلایل محبوبیت سیستم اتاق رومی فعالیت هر دو نیم کره مغز به طور همزمان می باشد؛ چرا که در این صورت نیم کره راست مغز برای ایجاد نظم، ارتباط و حفظ کردن عبارات و مکان ها فعالیت می کند. در همین حین نیم کره چپ که با تخیل، زیبا کردن فضا، فضاسازی و... در ارتباط است فعالیت می کند تا موارد بهتر در ذهن ثبت شوند.
گردآوری:بخش روانشناسی بیتوته